iStock 1421366156

BERRIKUNTZA

2023an iritsiko den etorkizuneko teknologia

Hasi berri dugun urteak historia egingo duten aurrerapen teknologikoak utz ditzake

Teknologiak aurrera egiten jarraitzen du urtez urte, kasu askotan konturatu gabe eta beste batzuetan aurrerapenen bat mugarri bihurtuz. Joan den hamarkadan aurrerapen teknologiko batzuk ikusi genituenduela urte batzuk pentsaezinak ziruditenak, eta gaur egun normaltasun osoz erabiltzen ditugunak. Auto elektrikoak, laguntzaile birtualak edo erloju adimendunak gure egunerokoan txertatu dira, gailu horien atzean dagoen teknologiaz pentsatzeko denbora eman gabe. 2023an itxaropen handia jarri da berrikuntza teknologikoei dagokienez. Jarraian, urte honetarako espero diren aurrerapen teknologikoak errepasatuko ditugu.

Adimen artifizialaren hazkunde nabaria

Adimen artifiziala joan den hamarkadaren erdialdean iritsi zen gure bizitzetara, askorentzat laguntzaile birtual moduan. Adimen artifizial horrek etorkizun handikoa zirudien hasieran, baina, urteak igaro ahala, laguntzaile birtualek hain bilakaera txikia izan dutenez, gure gailuen aparteko funtzio bihurtu dira, eta ez haiekin elkarreragiteko modu bat. 2023 honetan, adimen artifizialak hazkunde esponentziala izatea espero da, eta erabakiak bere kabuz hartzeko erabiltzeko gai izatea, zereginak gauzatzen eta gizabanako bakoitzaren portaerak ikasten lagunduz. Orain arte, laguntzaile birtualek eta adimen artifizialak aurrez ezarritako automatizazio eta errutina batzuk bezala funtzionatu dute. Gaur egun, laguntzaile birtualak ez dira gai elkarrizketa bat interpretatzeko edo pertsonaren tonua eta aldartea kontuan hartzeko. Hori laster alda liteke, eta badirudi 2023an lortuko dela urrats hori egitea.

Metabertsoa(k)

2021ean eta 2022an asko entzuten dugu metabertso hitza, Meta izeneko enpresaren produktua, lehen Favebook zenarena. Metabertsoak edo, egokiago deitua, unibertso birtualak, Interneten nabigatzeko, pertsonen arteko harremanak izateko edo lan egiteko modu berri bat izango dela agintzen du. Pandemiarekin konturatu ginen isolatuta egonda ere, teknologia berriei esker harremana izaten jarrai genezakeela. Pertsona asko mundu birtualetan edo bideojokoetan ere geratzen ziren, hala nola Animal Crossingen, gertu egon eta bakarrik sentitu ahal ez izateko. 2023an hainbat enpresa teknologikok beren metabertso propioak sortzeko urratsak ematea espero da, beren teknologia duten erabiltzaileek plataforma horietan hainbat jardueratan jardun ahal izan dezaten.

Deszentralizaturiko webgunea edo boterea erabiltzaileentzat

Web3 edo web deszentralizatuak dio gaur egun webgunea ikusten dugun moduari bira bat emango zaiola, non Google, Microsoft edo Amazon bezalako enpresek ia botere absolutua duten gaur egun. Web deszentralizatuaren helburua da erabiltzaileei eta norbanakoei Interneten boterea eta datuak itzultzea. Interneteko datu gehienak dituzten zerbitzari gehienak enpresa teknologiko handietakoak dira. Beraz, gaur egun, datu guztiak hodeian daudenez, esan daiteke botere gutxi duela erabiltzaileak bere informazioa nork duen erabakitzeko. Hori laster alda liteke, Web3 edo Web deszentralizatuak aukera ematen baitu erabiltzaileek beren zerbitzariak izateko eta eduki bakoitza non hartu erabakitzeko. Horrela, datuak babestuago egongo dira eta korporazio handiek gutxiago kontrolatuko dituzte. Gauza bera gertatzen da sare sozialekin, horietan gero eta gehiago baitira Web3aren antzeko sistemarekin funtzionatzen duten proposamenak.

Pasahitzen sistema berria

Edozein zerbitzu eskuratzeko eta ezagutzen dugun webean edo web3ean identifikatzeko, erabiltzaile-izen eta pasahitz bat erabili behar dira. Hainbeste kontu ditugu pertsona bakoitzak, non pasahitz ugari erabiltzera ohitu garen, kasu askotan berbera guztientzat. Pasahitzak segurtasun-zulo handia dira gaur egun, erabiltzaile gehienek hackerrentzako deszifratzeko errazak diren pasahitzak erabiltzen baitituzte. Horretarako, duela ia 10 urte sortu zen pasahitzak identifikatzeko erabiltzearekin amaituko duen sistema bat sortzeko aliantza bat sortu da: FIDO. Passkeys da pasahitz horiekin amaitzen saiatuko den lehen protokoloaren izena. Sistema horren helburua da erabiltzailea askoz ere modu seguruago eta errazagoan identifikatzea. Erabiltzaileak dituen gailuei esker, sistema gai da erabiltzailea saioa hasi nahian dabilen ala ez identifikatzeko, gehienetan datu biometrikoetan oinarrituta. Gure smartphoneak aurpegia erakutsiz desblokeatzen ditugun bezala, protokoloa gauza bera egiteko gai izango da FIDO aliantzari atxikitako edozein kontutan saioa hasteko.

Ikusteko dago aurten teknologia horiek behin betiko hegan egingo duten. Aldaketa asko gertatzen ari dira pixkanaka, konturatu gabe, baina 20 urte atzera begiratuz gero, ezinezkoa zirudien eguneko 24 orduetan eskumuturrean ordenagailu bat eramatea.