• EKONOMIA
  • Berrikuntza-ekosistemak indartzeko babesa

Berrikuntza-ekosistemak indartzeko babesa

Tresna publiko jakin batzuek zeregin garrantzitsua izan dezakete I+Gko proiektuen finantza-kudeaketari laguntzean. Etorkizuneko konpentsazio-mekanismoetara mugatu ordez, tresna horiek finantza-malgutasuna ematen dute epe laburrera

Berrikuntza bultzatzeko aldez aurreko esperientziak erreferentzia erabilgarriak eskain ditzake, baina konponbideak testuinguru aldakor batera egokitu beharko dira | Irudia: iStock
Berrikuntza bultzatzeko aldez aurreko esperientziak erreferentzia erabilgarriak eskain ditzake, baina konponbideak testuinguru aldakor batera egokitu beharko dira | Irudia: iStock
nerea urrutia torrealdai
Itun Ekonomikoaren eta Foru Ogasunen Ikerketarako Agiritegiko ikerlaria (UPV/EHU)
2025eko abenduaren 23a - 05:30

Berrikuntza, enpresak eraldatzeaz gain, garapen ekonomikoaren motor estrategiko bihur daiteke. Potentzial hori gauzatzeko, tresna publikoak funtsezkoak izan ahal direla erakutsi da, batez ere hasierako finantza-arriskua murrizten laguntzen dutelako, erabakiak hartzeko konfiantza eta ziurtasun maila handitzen dutelako eta lankidetza sustatzen dutelako. Tresna horien bidez, proiektu teknologikoen berezko erronkei aurre egiteko berrikuntza-ekosistema indartu egiten da. Testuinguru horretan, esperientziak iradokitzen du kapitala, talentua eta erakundeen laguntza uztartzea funtsezkoa dela berrikuntza-ekosistemak sendotzeko eta hazkunde ekonomiko iraunkorra sustatzeko.

 

Babestea eta ekosistema teknologikoak sendotzea

I+Gko sektore intentsiboetan, garapen teknologikoko prozesuak luzeak eta konplexuak izan ohi dira, eta inbertsio esanguratsuak, itzulera-horizonte zabalak eta nolabaiteko ziurgabetasuna izaten dituzte ezaugarri. Erronka horiei aurre egiteko tresna publiko jakin batzuek zeregin garrantzitsua izan dezakete proiektuen finantza-kudeaketari laguntzean, hasierako etapetan batez ere. Etorkizuneko konpentsazio-mekanismoetara mugatu ordez, tresna horiek finantza-malgutasuna ematen dute epe laburrera, inbertitzaileek erabakiak hartzea errazten dute eta jarduera abiaraztearen berezko tentsioetako batzuk arintzen dituzte.

Sozietateen gaineko Zergaren 64 bis artikulua adibide argia da, ikerketa, garapen edo berrikuntza teknologikoko proiektuen finantzaketan parte hartzea arautzen duena. Esparru horrek aukera ematen die zenbait zergaduni hirugarrenek garatutako I+G+b proiektuak finantzatzeko, eta proiektu horiei lotutako kenkari jakin batzuk aplikatzeko eskubidea helarazten die. Instrumentazioa berariazko finantzaketa-kontratuen bidez egiten da, eta, mugatutako baldintzetan, emaitzen titulartasuna proiektua gauzatzen duen erakundean geratzen da.

 

Sozietateen gaineko Zergaren 64 bis artikuluak aukera ematen die zenbait zergaduni hirugarrenek garatutako I+G+b proiektuak finantzatzeko, eta proiektu horiei lotutako kenkari jakin batzuk aplikatzeko eskubidea helarazten die

Konfigurazio teknikotik harago, 64 bis artikulua lankidetza publiko-pribatuko mekanismoen multzo zabalago baten zati gisa uler daiteke. Proiektuaren gauzatzea eta finantzaketa bereiztean, bideragarritasun ekonomikoan laguntzen duten eragileen parte-hartzea errazten du, garapen teknologikoan zuzenean esku hartu gabe eta emaitzen gaineko eskubideak eskuratu gabe. Izan ere, esperientziak erakutsi duenez, berrikuntza gutxitan garatzen da modu isolatuan, eta finantzaketa, talentua, segurtasun juridikoa eta eragile publiko-pribatuen arteko koordinazioa elkartzen dira.

Araudiz definitutako tresnak izateak—arriskuei, erantzukizunei eta itzulerei buruzko arau argiak dituztenak— eragileen artean konfiantza sortzen laguntzen du, baita haien arteko interakzioa errazten ere. Mekanismo horien ondorioak epe ertain eta luzera ikusten dira: hasiera batean baliabide asko kontsumitzen dituzten eta itzulkin zalantzagarriak dituzten proiektuak, denborarekin, modu egonkorrean txerta daitezke lurraldearen dinamika ekonomikoan. Erakundeen ikuspegitik, prozesu hori, berehalako emaitzak lortzera baino, ekoizpen-ehuna eta berrikuntza-gaitasuna indartzera bideratutako estrategia handiago baten parte da.

Kapitala eta talentua berrikuntza-prozesuetan

Finantza kapitala eta giza kapitala, dinamika desberdinak badituzte ere, funtsezko zutabeak dira berrikuntza-ekosistemetan. Finantza kapitala oso mugikorra izan ohi da, eta ingurune ekonomiko eta arautzailearen baldintzekiko sentikorra. Talentuak, aldiz, errotze-maila handiagoa erakusten du aukera profesional, prestakuntza eta garapen pertsonalerako aukera egokiekin topo egiten duenean, baita hura atxikitzea eta haztea errazten duen ingurunearekin topo egiten duenean ere.

Esperientziak erakutsi duenez, berrikuntza gutxitan garatzen da modu isolatuan, eta finantzaketa, talentua, segurtasun juridikoa eta eragile publiko-pribatuen arteko koordinazioa elkartzen dira

Euskal Autonomia Erkidegoak ezaugarri bereziki garrantzitsuak ditu eremu horretan. Izan ere, proiektu teknologikoek hasierako faseetatik talde sendoak izateko aukera ematen dute, eta garapenaren eta eskalatze industrialaren une kritikoetan beharrezkoak diren gaitasun estrategikoak indartzen dituzte. Lanbide Heziketak, esaterako, modalitate dualean batez ere, kualifikazio handiko profil teknikoen eskuragarritasuna bermatzen laguntzen du. Tokiko talde kualifikatuen presentzia inbertsio-bolumen handiagoak iritsi aurretik gertatzen da kasu askotan, nahiz eta harreman hori ez den automatikoki edo modu uniformean gertatzen, eta proiektuak eta inguruak oso espezializatutako profesionalentzat erakargarria den ekosistema bati eusteko duten gaitasunaren araberakoa da.

Eraldaketa teknologikoari loturiko erronkak

Egungo testuinguruak hausnarketarako elementu berriak dakartza. Adimen artifiziala bezalako teknologien hedapena lan-merkatua aldatzen ari da, bereziki profil eta funtzio jakin batzuetan. Prozesu honek enpleguaren bilakaerari eta gaitasunak egokitzeko beharrari buruzko galderak planteatzen ditu.

Erakundeen ikuspegitik, prozesu hori, berehalako emaitzak lortzera baino, ekoizpen-ehuna eta berrikuntza-gaitasuna indartzera bideratutako estrategia handiago baten parte da

Egoera horretan, pertsonen birkualifikazioa erronka garrantzitsua da. Horri heltzeko, segur aski, prestakuntza, antolamendu-egokitzapena eta, kasu batzuetan, prozesu horiek erraztuko dituzten laguntza-tresnak konbinatu beharko dira. Berrikuntza bultzatzeko aldez aurreko esperientziak erreferentzia erabilgarriak eskain ditzake, baina konponbideak testuinguru aldakor batera egokitu beharko dira.