Neuralink da, zalantzarik gabe, zientzia-fikziozko film batetik hurbilen dagoen Elon Musken enpresa. Auto elektrikoak? Oso gertu ditugu. Espaziora doazen kohete berrerabilgarriak? Nahiko ondo dago... Baina beste maila batean dago giza garunean ezarritako txip bat, besteak beste, patologia larriak dituzten pertsonen funtzio kognitiboak edo motorrak berreskuratzeko aukera eman beharko lukeena.
Urtarrila bukaeran, ezustean, Muskek berak argitaratu zuen bere X sare sozialean Neuralinken lehen txipa ezartzea lortu dutela eta gaixoa behar bezala berreskuratzen ari dela.
Zer da Neuralink?
Neuralink Muskek 2016. urtean sortutako start-up bat da, eta buruko txipak garatzeko helburua du. Horiek txanpon bat baino handiagoak ez direnez, garezurrean ezartzen dira eta kable txiki batzuen bidez giza garunera konektatzen dira, horrela interfaze bat sortuz -konputagailua edo BCI (ingelesez, Brain-Computer Interface). Interfaze horiek giza garunaren eta kanpoko gailu baten (konputagailu baten) arteko zuzeneko konexioa ahalbidetzen duten sistemak dira. Konexio hori gorputzaren mugimendu konbentzionalik gabe egiten da, hala nola hitz egin edo mugitu gabe, garuneko neurona-seinaleak irakurrita lortzen delarik.
Teknologia horren potentziala izugarria da. Mugitzeko ezgaitasun larriak dituzten pertsonentzat, BCIek askatasun eta autonomia aro berria ekar dezakete, protesiak kontrolatzeko edo lehen ezinezkoa zen moduan komunikatzeko aukera emanez. Gainera, medikuntzaren alorrean, interfaze informatikoek arazo neurologikoak artatzeko eta errehabilitaziorako bide berriak eskain ditzakete.
Teknologia horren potentziala izugarria da. Mugitzeko ezgaitasun larriak dituzten pertsonentzat, BCIek askatasun eta autonomia aro berria ekar dezakete, protesiak kontrolatzeko edo lehen ezinezkoa zen moduan komunikatzeko aukera emanez
Hala ere, teknologia berri horiek dakartzaten ondorio etikoei eta pribatutasun-kezkei buruz ere hausnartu beharra dago. Garuneko seinaleak irakurri eta interpretatzeko gaitasunak eztabaida piztu du norberaren intimitatearen eta autonomiaren mugen inguruan. Neuralink garatzen ari den lehen produktuak Telepathy izena du, eta helburua da ordenagailu bat edo telefono bat "adimenarekin bakarrik" kontrolatzea, Musken beraren hitzetan.
Lehenengo probak
Oraingoz, ez dago ikerketari buruzko informazio askorik: PRIME (Precise Robotically Inplanted Brain-Computer Interface) izena du, eta robotika-kirurgiaren bidez ezarritako interfaze-konputagailu bat da. Clinical Trials web guneak Estatu Batuetan egindako saiakuntza kliniko guztiak zenbatzen ditu, baina oraindik ez du azterketa hori aipatzen. Hala ere, agintaritza arautzaileak, FDAk, argi berdea eman dio ikerketari.
Orain arte, Neuralinkek hainbat saiakuntza egin ditu zerri eta tximinoekin
Orain arte, hainbat saiakuntza egin ditu Neuralinkek animaliekin (zerriak eta tximinoak). Txipak ezarrita dituzten tximinoak ordenagailuko joko errazetan jolasten edo kurtsorea pantaila batean mugitzen duten bideo batzuk erakutsi ditu konpainiak.
Beste antzeko proiektu batzuk
Proiektu hau zientzia-fikziotik atera dela dirudien arren, Neuralink ez da interfaze-konputagailuan lan egiten duen enpresa bakarra. Izan ere, 40 konpainia inguru daude mundu osoan. Synchronek, egoitza Australian duen beste konpainia batek, lehen txipa ezarri zion Estatu Batuetako gaixo bati 2022ko uztailean. Kasu horretan, txipa garezurraren gainean ezartzen da, eta, beraz, ez da beharrezkoa hezurrean ebakirik egitea.
Elon Musk eta haluzinogenoen kontsumoa
Wall Street Journalen berriki egindako ikerketa baten arabera, Muskek, Neuralink, SpaceX, Tesla eta OpenAI enpresen sortzailea, eta egun X-en CEOa (Twitter) denal, substantzia haluzinogenoak kontsumitzen ditu, hala nola LSD, kokaina, estasia, onddo psikodelikoak edo ketamina. Substantzia horien kontsumoari buruzko zurrumurruak luzaroan egon dira Silicon Valleyko enpresetako CEO batzuen inguruan, baina, berriki, Tesla eta SpaceX-ko administrazio kontseiluetako kide batzuek adierazi dute kezkatuta daudela Muskek droga horiek erabiltzeak ondorioak izan ditzakeela beren marken irudian edo, SpaceX-en kasuan, enpresa aberatsen kontratuen baliagarritasunean.
Hain zuzen, Wall Street Journaleko erreportajeak SpaceX-ko gertaera berri bati egiten dio erreferentzia, non Muskek Big Falcon suziri berriaren prototipoa aurkezten baitzuen. Ekitaldian parte hartu zutenen arabera, Muskek portaera kaskarra eta desorekatua izan zuen eszenatokian, eta Gwynne Shotwell enpresako lehendakariak esku hartu behar izan zuen egoeraz arduratzeko.