Etxebizitzaren krisiak Europako Batasun osoari eragiten dio. Kausak anitzak dira, eta irtenbide bakarra ere ez dago, baina lehen aldiz, EBko 27 herrialdeak serio hitz egiten hasi dira. Europako azken goi-bileran, Europako Kontseiluko presidente Antonio Costak erabaki zuen estatuburu nahiz gobernuburuekin izandako eztabaidaren puntuetako batean sartzea afera.
Europako Kontseiluak argitaratu berri duen txosten baten arabera, etxebizitzen prezioak %60,5 igo dira 2015etik 2025era. Ez hori bakarrik, etxe edo apartamentu batean bizi diren pertsonek ordaindu beharreko kostuak gero eta handiagoak dira, eta hamar europarretik batek ezin die aurre egin. Arazoa alde guztietan dago, zeharkakoa da, herrialde guztiei eragiten die. Hala eta guztiz ere, orain hasi zaio arreta gehiago eskaintzen.
Etxebizitzaren prezioak gehien igo diren herrialdeak Hungaria (%237), Portugal eta Lituania (%147), eta Bartzelona, Madril eta Lisboa dira, biztanleek etxebizitza bat ordaintzeko diru-sarreren ehuneko handiena erabiltzen duten hiriak. Portugalgo hiriburuan, herritarrek soldataren %116 erabili behar dute, eta Bartzelonan eta Madrilen, berriz, %74.
Gorakada hori eragin duten faktoreen artean, honako hauek nabarmentzen dira: interes-tasen igoera, erosketa-maila handiagoa duten pertsonen eta inbertitzaileen eskaria (Lisboa, Bartzelona eta Madril bezalako hirietan eragin du bereziki), eraikuntzaren eta eskulanaren gabezia eta epe laburreko alokairuaren hedapena.
Etxebizitza gehien igo diren herrialdeak Hungaria (%237), Portugal eta Lituania (%147) dira
Hiri turistikoenen kasuan, etxebizitzaren prezioaren igoera "salmenta-prezioekin eta alokairuekin estuki lotuta dago", txostenaren arabera. Airbnb bezalako plataformen hazkundeak ohiko higiezinen merkatua nahasi du, eta ondorio bat dakar: pisu turistikoetarako higiezinen parkea handitu duten hiriek bizitzeko pisuen murrizketa pairatu dute automatikoki. "Gero eta ebidentzia enpiriko gehiago dago" horri buruz, txostenak ondorioztatzen duenez.
Europako erakundeetako adituak eta ia talde politiko guztietako eurodiputatuak bat datoz: etxebizitza irisgarria egiteko modurik onena eskaintza handitzea da. Europako Inbertsio Bankuaren (EIB) kalkuluen arabera, EBk gutxienez milioi bat etxebizitza berri eraiki behar ditu; horregatik, duela gutxi iragarri zuen 3.000 milioi euro inbertitzeko prest dagoela.
Europako Inbertsio Bankuak (EIB) kalkulatu du EBk gutxienez milioi bat etxebizitza berri eraiki behar dituela
Inbertsioa da espero den neurrietako bat, baina Europako goi-bileran agintariak ere funts komunitarioak erabiltzearen edo malgutasun handiagoa izatearen alde agertu ziren, herrialdeek etxebizitza publiko gehiagotan inbertitu ahal izan dezaten defizit eta zor arauak kontabilizatu gabe. Horiek dira gobernuek abenduaren amaieratik aurrera aztertu beharko dituzten funtsezko puntu batzuk, orduan aurkeztuko baita Europako Batzordeak etxebizitza-krisiari aurre egiteko proposamena. Esan behar da Europa mailan neurriak espero direla, baina etxebizitza-politika gehienak estatuen menpe daude, eskumen nazionala delako.
Hala eta guztiz ere, eztabaidan zehar, Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak eskatu zuen funts zehatz bat sortzea 27 herrialdeetan etxebizitza babestuak eraikitzeko, eta taularatu zuen neurriak hartzea bizitegi-erabilerarako ez den higiezinen erosketa geldiarazteko. Azken ondorioetan, presidenteek eta estatuburuek egoerari aurre egiteko "asmo handiko plan oso bat" eskatu zuten.
Galdera da ea Europar Batasunaren mailan egongo den. Blokeak fronte ireki ugari ditu, eta horiek nola finantzatu betiko eztabaida da. Defentsatik hasi eta klima-aldaketaren aurkako borrokaraino, desinformazioaren aurkako borroka, lehiakortasuna eta galdera beti bera da: nola finantza daiteke herrialde asko gehiago inbertitzeko prest ez badaude? 2028-2034 aurrekontuei buruzko eztabaida ia ez da orain hasten, herrialde gehienek baztertu egiten baitute, bai gastua gehiegizkoa dela uste dutelako, bai nahikoa ez dela uste dutelako. Baina Europako biztanleek beren buruari galde diezaiokete non dagoen Europar Batasuna hain arazo nabarian, etxebizitzan, alegia; gazte askok ezin dute independizatzeko ametsik egin, eta, batez beste, ezin dute gurasoen etxea 30 urte bete arte utzi.
Inork ez du zalantzan jartzen erronkak asko direla eta konponbidea ez dela bakarra, baina orain Europako NBEk "krisi isiltzat" jo duenari aurre egiteko aukera du.
Artikulu hau VIA Empresa hedabiderako idatzi da, eta bertatik itzuli eta egokitu da.