Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapen, Iraunkortasun eta Ingurumen sailburuak agerraldia egin du ostiral honetan Nekazaritza eta Klima Aldaketaren Mahaiaren bileraren ostean, eta azpimarratu du herritarrentzako ur-hornidura "ez dagoela arriskuan", Euskal Autonomia Erkidegoak "inolako arazorik gabe" izango duelako gutxienez urtebeterako ura. Hori bai, ohartarazi du "zailtasunak" egon litezkeela ureztaketan eta abeltzaintzaren elikadurarako horniduran.
Tapiak eta Bittor Oroz Nekazaritzako, Arrantzako eta Elikagai Politikako sailburuordeak bilera egin dute goizean Eusko Jaurlaritzaren egoitzan, Gasteizen, lehen sektoreko ordezkariekin eta Nekazaritza eta Klima Aldaketaren Mahaian eskumena duten administrazioetako ordezkariekin, besteak beste, nekazaritzako eta abeltzaintzako sindikatuetako ordezkariekin eta Neiker, Hazi eta URAko arduradunekin.
Ingurumen sailburuak azaldu duenez, Euskal Autonomia Erkidegoak une honetan duen egoera hidrologikoa aztertu eta baloratu dute, baita urtegiak eta ur-putzuak nola dauden ere, eta aurreratu duenez, "pertsonen horniduraren ikuspegitik, hasieran ez da arazorik izango hornidura horrekin behintzat, nahiz eta kasu puntualak egon daitezkeen". Hala ere, iturburu partikularrez elikatzen diren baserri batzuei lotuta, "jarraipen zehatza" egin beharko dela adierazi du.
Sailburuak ohartarazi du udan animaliak ureztatu eta urez hornitzeko "zailtasun batzuk" egon litezkeela eta “adi” egon beharko dela. Izan ere, iaz mendi batzuetan ura zisternetan eraman behar izan zuten, animaliek ur nahikoa izan zezaten, eta aurtengo udara begira ere zein putzu dagoen gaizki, edota inguruan lagun dezakeen akuiferoren bat ba ote dagoen kasuz kasu aztertu beharko dela gaineratu du.
Halaber, nekazaritza eta abeltzaintza sektorearen ikuspuntutik, azken 15 egunetako euriak egoera "pixka bat" hobetu duela jakinarazi du, batez ere Bizkaian eta Gipuzkoan, baina "ez hainbeste" Arabako hegoaldean.
Animalien bazka
Sailburuak adierazi du EAEk "autosufizientzia maila baxua" duela animalien elikaduran, kanpotik erosi behar izaten delako. Ildo horretan, laguntza zehatzez gain, Mahaiak "beste urrats bat ematea eta gure bazka eta gure animalien elikadura hurbiletik izaten saiatzea" proposatu duela jakinarazi du.
Era berean, uraren kudeaketaren ikuspegitik "egiturazkoagoak" diren neurriak hartzeko beharra ere aztertu dute, "eraginkorragoak izateko, egungo azpiegiturak aztertzeko, hobetzeko, egokitzeko eta hornidura horiek guztiek ur-galerarik ez izateko edo gutxienekoak izateko". Era berean, azpimarratu du mahai gainean jarri diren beste ekimen batzuk ere jaso direla, "balizko hobekuntzei begira", eta azpimarratu du organo horrek "lanean eta hartu beharreko neurrietara egokitzen" jarraituko duela, udara begira prest egoteko.
Sektoreak eskatzen dituen laguntzei buruz galdetuta, onartu du beharrezkoa dela Eusko Jaurlaritzatik zuzeneko laguntza osagarriak ezartzea, iaz egin zen bezala, baina bereizi egin behar direla lehortearen laguntzak eta elikaduraren prezioen igoera.
Autosufizientea eta jasangarria
Elikagaien ekoizpena "erronka eta arazoa" dela adierazi du Andoni Garcia EHNE Bizkaia sindikatuko kideak, prezioengatik eta etorkizunean gertatuko denagatik. Izan ere, euskal nekazariak falta direla aitortu du, nekazaritza eredu batetik klima aldaketaren erronkari eta elikaduraren erronkari erantzuteko.
Bestelakoan, Bizkaiko eta Gipuzkoako lehen belar mozketetan ekoizpen galeraren bat izan dela azaldu du, eta, azken egunetako euriekin, orain eguzkia behar dela dio behar bezalako uztak izateko.
Neurriei dagokienez, azaldu du alde batetik Nekazaritza Ministerioak hartutakoak daudela, eta kasu batzuetan sektore batzuk ez daudela sartuta, adibidez, gizendegi txiki batzuk, kontuan hartu behar direla uste dutenak.
Ganaduaren elikadurari dagokionez, azaldu du une honetan ez dela bazka hornitzeko arazorik izan, baina nabarmendu du animalien elikaduraren prezioak gora egin duela eta hor arazo bat dagoela. "Guk oso argi salatu dugu animalien elikaduraren eta lehengaien prezioak nazioarteko merkatuen espekulazio basatiaren mende daudela", adierazi du. Gainera, azaldu du Euskadik "mendeko" abeltzaintza duela, bai esnetarako behietan, bai haragitarako neurri txikiagoan, eta, beraz, "kanpoko erosketa horien mende ez dauden" abeltzaintza eredua bultzatzearen alde egin dute.
"Gure ustez, euskal gizarte osoarentzat, alternatiba nekazari txiki eta ertainak dira, eta modu jasangarrian ekoizten dute", amaitu du.