Decoupling edo ibilbide banatuaren kontua ez da berria. 2003ko Irakeko inbasioaren ostean lehenengo aldiz, eta gerora (5 urte beranduago) gertatu zen mundu mailako finantza krisiaren bueltan ernatzen ari diren merkatuek sekulako igoera izan zuten. Txina Munduko Merkataritza Erakundera batu, eta bere merkantzia egarriak eta ordura arte herri horietako aktiboak merke zeudela aprobetxatuz, aktibo emergente arriskutsuen erosketa ikaragarria izan zen. BRIC akronimoa (Brasil, Errusia, India eta Txina) orduan sortu zen erosketa gose hori nolabait bideratzeko.
Mugimendu horren atzean zegoan ideia zera zen: merkatu emergenteak heldutasunerako bidean zeudela, eta garapen fase berri bat martxan jartzen ari zirela euren herrietako klase ertainaren hazkundearen bitartez barne kontsumoak gidaturiko ekonomiara abiatuz. Bide horretatik bihurtu zen AEBko ekonomia munduko ekonomiarik handiena XIX. mendearen bukaeran, eta hori zen gorabidean ziren herrialdeetako buruzagiek mantendu nahi zuten bidea: hobe norberaren ahaleginez haztea, herrialde aberatsetara egindako esportazioen menpe egon barik. Horrela, nahiz eta mendebaldea atzeraldian sartu gorantz zihoan munduak bere hazkunde bidea jarraitu zezakeen eta decouplinga edo ibilbide banatua emango litzateke.
Gora eta behera
Ibilbide banatuaren ideia horretan sinetsiz, aholkulari askok gomendatu dugu mendebaldean inbestitzearen arriskua dibertsifikatzeko, nabarmentzen hasiak direnetan dirua jartzea. Horrek zentzua badu ere, egun gertatzen ari dena azaltzeko ez du balio. Azken hamarkadan mundu emergenteak mundu orokorrak baino errendimendu eskasagoa izan du, Txinako mugimendu espekulatzaile batzuk aparte. Merkatu emergenteen bilakaera neurtzen duen MSCI Emerging Markets indizea begiratuz ikus dezakegu nolabaiteko ibilbide banaketa badagoela. Hori ez da, baina inbestitzaileek espero zuten ibilbidea.
Pandemia garaian ekonomia emergenteek Europa eta AEBko ekonomiak baino errendimendu hobea izan zuten, izurritearen ondorioz jarduera ekonomikoa gelditzeak herrialde garatuetan kalte gehiago eragingo zuelakoan eta batez ere gehiago galtzeko arriskua zutelako. Errendimendu hobe horrek gutxi iraun zuen. Azken hiru urteetan ibilbide banaketa hori eman, eman da, baina era okerrean. Mundu garatuko arrisku aktiboak gorantz doazen bitartean, nabarmentzen ari ziren herrialdeetan jausten ari dira.
Osasungarriegia ez den ibilbide banaketa bat gerta daiteke: Txinak finantza sistema ezberdina ezartzea. Desglobalizazioak eta atzerrian zeuden ekoizpen zentroak etxeratzeak munduko ekonomiaren ibilbide banaketara zuzenduak daude, baina ez askorentzat onuragarri izan liteken eran. Aukerak sortuko lituzke emergente munduan, baina aukera haietaz baliatzea zailagoa litzaiguke.
Ernatzen hasi diren merkatuen akzioak merke
1990etik, Long Term Capital Management hedge funtsak eztanda egin zuenetik, emergenteak mundu mailako akzioekiko inoiz baino merkeago daude orain. Badirudi mundu hori ekidin behar dela momentu honetan, baina bere garaian gaur eguneko prezioetan erosi ziren akzioak oso emaitza onak eman zituzten. Arazoa da azken 30 urtean, eta “emergente” marka sortu zenetik, indizeak eta erreferentzia puntuak jarraituz egiten den inbestitze eredua gailendu dela. Inbestitzeko era horrek aktibo eta merkatu handiak behar dituen heinean, merkatu txikientzat oztopo dira. Adibidez, Brasileko ekonomiarekiko ikusmena dagoela eta, diru-fluxuak Latinoamerikako ETFen bitartez bideratuz, horrek ekar dezake kapital gehiegi Peru edo Kolonbiako konpainietan xahutzea.
Mundu garatuko arrisku aktiboak gorantz doazen bitartean, nabarmentzen ari ziren herrialdeetan jausten ari dira
Bestaldetik indizeetan oinarritutako inbertsioak merkatuetan konpainiek duten kapitalizazio tamainaren arabera finantzazioa ahalmentzen dute, eta gertatzen da emergente merkatuetan tamaina handien duten enpresak aurrez estatuak kontrolatutako banketxe eta zerbitzu monopolioak izan ohi direla. Konpainia horien hazkunde itxaropena ez da handiena izaten.
Txinako teknologia enpresak
Hori guztia kontuan hartuz aukera dago merke dagoen merkatu honetaz aprobetxatzeko inbertsio “aktiboarekin”, hau da, akzio hoberenak aukeratuz eta ez indizeak.
Txinan, adibidez, arrisku politikoa gainditzea lortuz gero, aukera paregabea dago estatuko enpresak ez diren konpainietan inbestitzeko. AEBen ez bezala, teknologia enpresak euren balioaren azpitik daude, eta bankuak ostera garestiegi. Txinako teknologia enpresen gainbehera 2020ko azaroan hasi zen Ant entrenpresa teknologikoa saltzeko eskaintza publikoa debekatu zenean, eta gerora Washingtonekin zuten harremanak ozpindu zirenean. izan ere, inbertsiogile amerikarrek Txinako konpainia teknologikoetan dirua ezartzeari utzi zioten. Egungo kondizioak hobeak direla dirudi.
Emergenteetan inbestitzerako orduan beste ñabardura bat kontuan hartu behar da: merkatu emergente handienetan inbestitzaile txikiak (retail) direla nagusi, merkatu garatuetan ez bezala
Emergenteetan inbestitzerako orduan beste ñabardura bat kontuan hartu behar da: merkatu emergente handienetan inbestitzaile txikiak (retail) direla nagusi, merkatu garatuetan ez bezala. Inbestitzaile txikiez osatutako merkatuak ez dira eraginkorregiak eta, beraz, aukerak ugari dira!