2023 berri honetako aste batzuk joan dira jada, eta merkatuek pista batzuk utzi dituzte agerian dagoeneko urteak emango duenaren inguruan.
Mundu mailan, lehen seihilekoan bereziki, BPGaren batez besteko hazkundea pixka bat motelduko dela aurreikusten da, finantza-baldintzen zorrozteak, Europako energia-krisi luzeak eta Txinako eta beste herrialde batzuetako etxebizitza sektorearen desazelerazioaren eraginaren ondorioz.
Berri ona da, ordea, analista gehienen ustez munduko inflazioaren gailurra dagoeneko atzean utzi dugula, eta eskariaren hazkundearen moteltzea, eskaintzaren hobekuntza eta moneta-politiken zorroztasunaren konbinazioa nahikoa izango omen dira inflazioa datozen bi urteetan herrialde garatuetako banku zentralen helburuetara hurbilarazteko.
Eurogunea
Eurogunean, 2023an BPGaren hazkundea %1etik beherakoa izatea espero da, Ukrainako gatazkak eragindako egungo krisi energetikoaren ondorioz; Errusiak Nord Stream gasbidearen bidezko gas naturalaren fluxua eten du eta petrolio errusiarrari ezarri zaizkion inportazio debeku eta prezio-mugek tentsioak eragin dituzte prezioetan.
Alde positiboa, ordea, gasaren merkatuaren orekatzea izan da, Europako neguaren hasiera bereziki leun batek bultzatuta —udarako gas naturalaren prezioa 80 euro inguruan espero da—. Hori dela eta, lehen hilabeteetan inflazio orokorra gaur egungo mailan mantentzea espero da, elikagaien prezioen igoera energiaren prezioen jaitsierak neurri batean konpentsatuz. 2023aren amaieran %3,25 ingurura jaitsi liteke.
Balantze politikari dagokionez, Europako Banku Zentralak ekainetik aurrera berrinbertsioak erabat gelditzea espero da
Merkatuak barneratuta dauka Europako Banku Zentralak interes-tasak oinarrizko 50 puntuna igoko dituela otsailean eta martxoan, eta beste 25 puntu maiatzean, %3,25ko tasa marjinala lortu arte. Balantze politikari dagokionez, Europako Banku Zentralak ekainetik aurrera berrinbertsioak erabat gelditzea espero da, 2023ko martxotik aurrera iragarritako hileko 15.000 milioi euroko aktiboak erosteko programa amaitzen denean.
Euroari dagokionez, azken bi hilabeteotan dolarraren aurkako rally ikusgarria izan duen arren, inbertsoreek euroaren alde apustu egiten jarraitzen dute, eta euroaren aukera laburrak erosita zituztenek beren posizioak desegiten hasi dira BNP Paribas bankuaren arabera.
Ameriketako Estatu Batuak
AEBn 2023an BPGaren hazkundea %1,5 ingurura moteltzea espero da, finantza-baldintzak zorroztearen bultzada negatiboa islatuz. Badirudi iazko atzeraldi laburraren ondoren, aurten ez dela horrelako egoerarik aurreikusten, lan-merkatuaren orekatze ahalmenarengatik, eta zerga-politikak edo politika monetarioak gogortzeak dakartzan oztopoak murriztu izanagatik. Produktuen azpiko inflazioa %3tik behera nabarmen jaistea espero da 2023aren amaieran, hornidura-kateen arazoen leuntzea, etxebizitzaren inflazioaren gailurra pasa eta soldata-hazkunde motelagoa islatuz. Horrek, ordea, langabezia-tasa %4ra igotzea ekarriko luke urte amaierarako.
Merkatuak barneratuta dauka Erreserba Federalak interes-tasak oinarrizko 25 puntuna igoko dituela otsailean, martxoan eta maiatzean, funtsen %5 eta %5,25 bitarteko tasa marjinala lortu arte, eta baliteke urte bukaeran interes-tasak leuntzen hastea hazkundeak eta lan merkatuak ahitze seinaleak emanez gero. Hori, betiere, inflazioa benetan kontrolpean mantentzea lortzen bada.
Euro eta dolarraren tasaren igoera nabarmena eta dolarr eta yen japoniarraren tasaren jaitsiera espero daiteke hurrengo hilabeteetan
Dolarrari dagokionez, zaila litzateke azken bi hilabeteotan albiste-konbinazio negatiboago bat imajinatzea: Txina uste baino askoz lehenago eta azkarrago irekitzen ari da, negu hasierako tenperatura leunek Europako atzeraldi beldurra arindu eta lehengaien prezioen jaitsiera eragin dute, eta AEBetako inflazioa leundu izanak Erreserba Federalaren igoera-ziklo are erasokorrago baten arriskua arindu du, EBZk eta Japoniako Bankuak momentuz jarrera zorrotzago bat erakusten duten bitartean. Hori dela eta, euro eta dolarraren tasaren igoera nabarmena eta dolarr eta yen japoniarraren tasaren jaitsiera espero daiteke hurrengo hilabeteetan.
Erresuma Batua
Erresuma Batuan, inflazio orokorrak %10,5ean amaitu du urtea, eta azpiko inflazioa %6,3koa izan da, merkatuek espero zuten bezala. Kategoria gehienetan (erregaiak barne) prezioen jaitsiera nabarmena izan da, eta horrek aisialdiaren sektoreak (turismoa, jatetxeak…) sortutako goranzko presioa moderatu egin du. Hornidura-kateen presioa arintzen ari da.
Hala ere, soldata-hazkundeak handia izaten jarraitzen du Erresuma Batuan, eta Ingalaterrako Bankuaren inflazio-helburuarekin bateragarria den mailatik gora jarraitzen du. Energiaren prezioek hegazkortasun handia izaten jarraitzen dute, baina nabarmen jaitsi dira azken asteotan. Gainera, espero da EPG (Energy Price Guarantee) programak inflazioaren beheranzko presio osagarria egitea datozen hilabeteetan, izan ere, litekeena da muga hori ekainera arte luzatzea. Goldman Sachs banketxeko analisten arabera, inflazioa maila altuetan mantenduko da 2023ko lehen seihilekoan, baina uztailetik aurrera bat-bateko beherakada aurreikusi daiteke, eta urtea %3,3 inguruan amaituko duela baieztatzen dute.
Dolarraren depreziazio handia espero denez gero, libera esterlinaren eta dolarraren arteko tasa egonkor mantendu daiteke. Gerta liteke libera dolarrarekiko sendotzea termino erlatiboetan
Urte hasieran Financial Timesen argitaratutako artikulu baten arabera, hartzen libera esterlinaren (GBP) aurkako apustua dago merkatuetan epe labur eta ertainean. Arrazoien artean dira Nazioarteko Diru Funtsak 2023-2027 bitartean %3,9ko defizita aurreikusten duela (G7ko handiena), inflazioaren presioa eta Brexitak ala pandemiak lan merkatua hankaz gora jarri izanae. Horrez gain, Ingalaterrako Bankua iheskor ageri da interes-tasak igotzerako orduan, eta EPG programak eragin dezakeen kostu mugagabe potentzialak Erresuma Batuaren egonkortasun finantzieroa kolokan jar dezake, libera ahulduz.
Dolarraren depreziazio handia espero denez gero, libera esterlinaren eta dolarraren arteko tasa egonkor mantendu daiteke. Gerta liteke libera dolarrarekiko sendotzea termino erlatiboetan. Euro eta libera parean, ordea, liberarekiko labur egotea gomendatzen du Goldman Sachs bankuak.
Txina
Koronabirusaren bilakaerak eta kontsumitzaileen jarrerak oraindik ziurgabetasun handiak eragiten dituen arren, ekonomia txinatarra %5 inguru hazi liteke 2023an zehar, berrirekitze azkarrak bultzatuta. Txinako yuanak, gainera, beste dibisa asiarren aldeko apustua animatu du azken asteotan (ringgit malaysiarra eta dolar taiwandarrarena izan ezik), eta errekorreko posizio luzeak erregistratu dira Asiako dibisetan. Des-dolarizazio prozesuak ere yuana hauspotu lezake.
Txinako yuanak, gainera, beste dibisa asiarren aldeko apustua animatu du azken asteotan [...], eta errekorreko posizio luzeak erregistratu dira Asiako dibisetan
Txinaren bat-bateko berrirekitze hori, ordea, arrisku iturri garrantzitsua izan liteke 2023an zehar mundu mailako hazkundearentzat eta lehengaien prezioentzat —epetarako prezioak hazten hasi dira—. Izan ere, Txina barneko eskaria bat-batean handitzeak gainerako herrialdeetako tentsio inflazionistak larrituko lituzke eta banku zentralei inflazioa atzeraldirik sortu (edo areagotu) gabe borrokatzeko erronka luzatuko lieke. Analistek ez dute bigarren inflazio-olatu bat aurreikusten momentuz, baina Txina inflazioa esportatzen hasiz gero, kontuan hartu beharreko faktore bat izan beharko litzateke.