Oso garai nahasian bizi gara, non elkarrekiko konfiantzak ez dirudi modan dagoen balio bat, bereziki nazioarteko harremanei dagokienez. Hala ere, gutxi dira enpresaren munduan digitalizazioari esker lehen pentsaezinak ziren lankidetza-eredu batzuk posible direla zalantzan jartzen dutenak. Bereziki, datuak modu kontrolatu batean partekatzea da une jakin batean osagarriak edo laguntzaileak izan daitezkeen enpresen arteko lankidetza-eredurik arrakastatsuena, ondorio ekonomiko positiboak lortzeko, betiere datuen jabetzaren zilegitasunetik abiatuta.
Demagun agertoki nahiko arrunt batean gaudela: A enpresak makinak erabiltzen ditu bere produktuak ekoizteko, eta horiek B enpresarenak dira, renting eredu batean merkaturatzen baititu. Era berean, makinak C eta D enpresen osagaiez osatuta daude, eta horiek, aldi berean, beren osagaien gaineko bermeak eta mantenu betebeharrak dituzte. Horrelako egoera sinplifikatu batean, B enpresarentzat funtsezkoa da A enpresan bere jardueraren marjinak hobetzeko instalatutako makinen ekoizpenari buruzko datuak edukitzea. C eta D enpresentzat, berriz, lanean ari diren makinen datuak atzitzea garrantzitsua da mantentze-lanak egitean marjinak hobetzeko. Eta A enpresarentzat, berriz, funtsezkoa da ziurtatzea edonork ezin dituela bere ekoizpen-datuak eskuratu. Zaila dirudi, baina mundu errealean askoz konplexuagoa da. Datuen partekatze kontrolatu eta segururik gabe, datuak partekatzeko eskubide eta betebeharretan oinarritua, hori ezinezkoa da.
Agertoki horiek gero eta arruntagoak dira, eta datu partekatze horiek errealitate bihurtzeko datu espazioak agertzen ari dira. Datu espazioa azpiegitura deszentralizatua da, datu-ekosistemetan datu fidagarriak partekatzeko eta trukatzeko. Horretarako, adostutako printzipioetan eta printzipio horiek automatizatzen dituzten teknologietan oinarritzen da.
Teknologia horietako batek IDS izena du. Industria aurreratuaren mundutik sortu zen, eta Alemanian —nola ez— oinarritutako europar elkarte batek zuzentzen du, hainbat euskal enpresa eta ikerketa talde parte direlarik. Elkarteak datu-espazioen radarra erakusten du eta, adibidez, kasu adierazgarri bat dugu Euskadin, energiaren sektorean. Kasu honetan, aurrekoaren antzeko agertoki bati buruz ari gara: katea osatzen duten enpresek (baten hornitzailea, beste baten bezeroa) datuak modu seguru eta kontrolatuan trukatu behar dituzte, mantentze aurreratuko zerbitzuak eman ahal izateko, besteak beste.
Adi! Ez gara ari datuak oparitzeaz. Datu-truke horrek aktibo bihurtzen ditu, eta, beraz, datuaren ekonomia garatuz doa. Guztiok dakigu kalitatezko eta baliozko daturik gabe ez dagoela adimen artifizialik, eta adimen artifiziala funtsezkoa dela industriaren eta ekonomia aurreratuaren lehiarako abantaila gisa.
Gehiago jakin nahi? Agenda ireki eta hitzordua apuntatu: ekainaren 2an, Euskalduna Jauregia Bilbon, BAIDATAren lehen ekitaldia. Han elkar ikusiko dugu.