Adegiko Ekintzaileen Foroko presidente eta Naru Intelligenceko sortzaile Eider Sanchezen arabera, 2025 urtean berrikuntza teknologikoa ezinbesteko bihurtu da, eta hori argi eta garbi islatu du oinarri teknologikoko ekintzaileen gorakadak. 2026ra begira Sanchezek aurreikusi du ziurgabetasuna nagusi izango dela, eta nabarmendu du hasieratik ongi bideratutako negozio-eredu berriek inoiz baino balio handiagoa izango dutela.
Zein da ekintzailetza ikuspegitik 2025ean izan den albiste ekonomikorik garrantzitsuena? Zergatik?
Oro har, ekintzailetzaren ikuspegitik 2025eko berri garrantzitsuena honakoa da: ekintzailetza teknologikoa sendotu egin dela industria-lehiakortasunaren palanka gisa. Berrikuntza teknologikoak lortu nahi den zerbait izateari utzi dio, diskurtsoko zerbait, eta behar estrategiko bihurtu da, bai adimen artifizialak, bai datuaren kudeaketak, bai trantsizio energetikoak, bai jasangarritasunak, eta baita lehia-presio globalak ere bultzatuta.
Horren isla izan dira, batetik, oinarri teknologikoko ekimen ekintzaileen gorakada, eta, bestetik, ekimen horiek abian jartzeko eta hazteko gero eta finantzaketa publiko zein pribatu handiagoa lotu dela. 2025ean EAEko adibide argi bat da Multiverse Computingek itxi zuen 189 milioi euroko inbertsio-erronda.
"Paregabea litzateke hiru adarbakar teknologikorekin itxi ahal izatea 2026: Multiverse Computing, ViveBiotech eta H2Site"
2026ra begira, titular edo albiste hori egokitu ahal izango bazenu, zein nahiko zenuke titular edo albiste izatea?
"EAEk industriari lotutako eta Europan gora egiteko gai den ekintzailetza-eredu berritzailea sendotu du".
Albisteak baieztatuko liguke talentua, teknologia eta enpresa-ehuna ekintzailetza-proiektu jasangarri bihurtzen jakin dugula, hazten, nazioarteratzen eta enplegu kualifikatua sortzen duten start-upekin. Ez genuke helburu gisa izango soilik enpresa gehiago sortzea, baizik eta enpresa hobeak, sendoagoak eta benetako eragin ekonomikoa dutenak abiaraztea.
Bigarren albiste bat egiteko aukera bagenu, paregabea litzateke hiru adarbakar teknologikorekin itxi ahal izatea urtea: Multiverse Computing (konputazio kuantikoko bertikalean), ViveBiotech (Viralgen/Bayer kasu nabarmenarekin Biozientzia Geniko bertikalean) eta H2Site (energia bertikalean). Zergatik?
Batetik, modu horretan ekosistemak jauzi izugarria emango lukeelako: start-upak elikatzeaz gain, frogatuko genuke ekosistema gai dela dimentsio globaleko enpresak eskalatzeko. Bestetik, dugun laguntza-eredu publiko-pribatua sendoa dela frogatuko genukeelako, ahalbidetzen duena proiektu berritzaile ugarik munduko liderraren estatusa lortzea.
Nola ikusten duzu 2026a ekintzaile izateko?
2026 urte zorrotza izango da, baina oso erakargarria fokuz, zorroztasunez eta anbizioz ekiten duenarentzat. Ez da testuinguru erraza izango: ziurgabetasun geopolitikoak, kostuen gaineko presioak eta kapitalaren selektibitateak presente jarraituko dute. Baina horregatik, hain zuzen ere, ongi bideratutako proiektu ekintzaileek inoiz baino balio handiagoa izango dute.
Aukera polarizatuen urtea izango da, baina euskal ekintzailearentzat oso atsegina izan daitekeena hiru alderdi nabarmen hauekin:
- Eraginkortasunaren presioa: ziurgabetasun geopolitikoak eta inflazioak inbertsioaren gaineko presioari eutsiko diote. Horrek esan nahi du jada ez duela ideia on batek bakarrik balioko; funtsezkoa izango da akatsik gabeko exekuzioa, hasierako faseetatik errentagarriak diren negozio-ereduak eta eraginkortasun operatiboarekiko foku argia.
- Deep Tech faktorea eta jasangarritasuna: testuinguru globalak berrindustrializaziora eta deskarbonizaziora bultzatzen du. Euskal ekintzaileak, industriarekin (Automozioa, Energia, Makina-erreminta) eta osasunarekin zein biozientziekin duen lotura sendoarekin, abantaila argia du konponbideak sortzeko Adimen Artifizial Aplikatuan (AA), Energian, Trantsizio Ekologikoan eta Terapia Geniko Berrietan. Alderdi horietan kontzentratuko da kapitala.
- Talentuaren eskaria: talentu kualifikatuaren eskasia areagotu egingo da, eta beraz 2026an kritikoa izango da ekintzaileentzat Deep Techean eta kudeaketa aurreratuan trebetasunak dituzten taldeak erakarri eta eratzea.
"Gaur egungoa bezalako ziurgabetasun-testuinguruetan, ekitea ez da enpresa berriak sortzea soilik, baizik eta ehun ekonomikoa egokitzeko eta berritzeko gaitasuna sortzea"
Adegiko Ekintzaileen Foroko presidentea zara, eta ekintzailea ere bai. Zer eginkizun izan behar du ekintzailetzak gure ziurgabetasunari eta testuinguru ekonomikoari erantzuteko? Zergatik?
Ekintzailetzak paper aktibo eta estruktural argia izan behar du, ez koiunturala. Gaur egungoa bezalako ziurgabetasun-testuinguruetan, ekitea ez da enpresa berriak sortzea soilik, baizik eta ehun ekonomikoa egokitzeko eta berritzeko gaitasuna sortzea.
Ekintzailetzak funtsezko hiru gauza dakartza:
1. Abiadura, erakunde handiek beti barnean garatu ezin dituzten konponbideak aztertzeko.
2. Esperimentatzeko, arriskua hartzeko eta azkar ikasteko gaitasuna.
3. Teknologia eta eredu berriekiko lotura, gaur egun lehiatzeko ezinbestekoak baitira.
Ekintzaileen Forotik defendatzen dugu ekintzailetza erantzunaren zati bat dela, ez osagarri bat, eta erronka ekonomiko eta sozial handiekin lerrokatuta egon behar duela. Ekonomia erresilienteagoa, lehiakorragoa eta iraunkorragoa nahi badugu, pertsona ekintzaile gehiago behar ditugu. Baina, aldi berean, finantzaketa eta erronka teknologikoetan hobeto lagunduko dituen ekosistema bat behar dugu, elkar konektatuta egoten lagunduko diena eta inpaktu-anbizio handiagoa duena.