Azken urteotan, Bizkaian hazkunde nabarmena izan dute berrikuntza eta ekintzailetza teknologikoari lotutako ekimenek. Lurraldeak horrelako proiektuak garatzeko hainbat baldintza eskaintzen ditu: sare konektatu bat, tokiko talentua eta eragile publiko zein pribatuen arteko hitzarmenak. Horren barruan, Bizkaiko Foru Aldundiak ekintzailetza eta berrikuntza sustatzeko programak jarri ditu martxan, hala nola Ekintzailetza eta Berrikuntza Plana, zeinak 2025era begira, 17,7 milioi euroko aurrekontua duen.
Testuinguru horretan, hainbat enpresa eta ekintzailek euren jarduera abiatu edo garatu dute, eta zenbait kasutan, nazioarteko proiekzioa lortu. Adibide garbiak dira Satlantis, espazio-teknologian aritzen dena, eta Trison Necsum, esperientzia digital sentsorialak espazio fisikoetan garatzen dituen enpresa.
Lehen urratsetarako ezinbestekoak
Berrikuntza-proiektu bat abiatzea ez da erraza, eta enpresa askok hasierako fasean erronka handiei egin behar izaten diete aurre. Satlantis eta Trison Necsum horren adibide garbiak dira: sektore eta ikuspegi desberdinetatik, biak egon dira inguruko ekosistemaren eta erakundeen laguntzaren eraginpean euren lehen pausoak ematean.
Satlantis 2014ko azaroan heldu zen Bilbora, eta urte gutxiren buruan ia 200 langileko egitura duen enpresa bihurtu da, eta hazten jarraitzen du. Juan Tomás Hernanik, enpresako zuzendari nagusiak, azpimarratzen du lehen programa publikoekin izan zuten harremana funtsezkoa izan zela bideari ekiteko: “Lehenik, proiektua 50.000 euroko BEAZen zero faseko programa batean aurkeztu genuen, lehen urratsak garatzen laguntzeko. Ondoren, Eusko Jaurlaritza eta Ekintzailek bultzatutako bigarren programa batean parte hartu genuen, diru kopuru bera jasotzeko, eta, ondorioz, 2016an lehen pausoak ematea lortu genuen”.
Jesus Heras (Trison Necsum): "Markei euren publikoekin harremanak izateko modu berri baterantz eboluzionatzen lagundu nahi genien, harremantzeko modu zentzumenezkoagoa, digitalagoa, eta gizatiarragoa proposatzen genuen"
Bestalde, Jesus Heras, Trison Necsum-eko komunikazio arduradunak, azaldu duenez, euren enpresaren hasierako pausoak ere Bizkaiko ekosisteman oinarritu ziren: "Markei euren publikoekin harremanak izateko modu berri baterantz eboluzionatzen lagundu nahi genien, harremantzeko modu zentzumenezkoagoa, digitalagoa, eta gizatiarragoa proposatzen genuen. Hasieratik Bizkaiko ekosisteman oinarritu gara, eta ekosistema hori funtsezkoa izan da lehen urratsak emateko”.
Hasierako erronkak
Bi enpresen ibilbidean, hasierako erronkak nabarmenak izan dira, eta bi kasuetan ere finantzaketa, merkatuaren ezagutza eta berrikuntza funtsezko gakoak izan dira aurrera egiteko.
Hernanik, hasierako erronkak definitzeko, finantzaketa, teknologia eta merkatuaren arteko oreka garrantzitsua azpimarratu ditu. 2,2 milioi euroko finantzaketa itxi zuten, BEAZ, Eusko Jaurlaritza eta beste hainbat akziodun pribaturekin. Eta, teknologiaren alorrari dagokionez, 2020an iSIM-170 kamera espazialaren lehenengo misioa burutu zuten, JAXA, agentzia japoniarrarekin egindako jaurtiketa batean. “Esan dezagun oraindik hasi berria zen merkatu batekin, baina erakundeen arteko harremanarekin eta proiektuen finantzaketarekin, lehen urratsak ematea lortu genuela, enpresa 20 langile baino pixka bat gutxiagoren inguruan kokatu arte”, azaldu du.
Juan Tomas Hernani (Satlantis): “Esan dezagun oraindik hasi berria zen merkatu batekin, baina erakundeen arteko harremanarekin eta proiektuen finantzaketarekin, lehen urratsak ematea lortu genuela, enpresa 20 langile baino pixka bat gutxiagoren inguruan kokatu arte"
Bestalde, Herasek, euren erronka handienetako bat, proiektuaren negozio-ereduaren balioa frogatzea izan zela azaldu du: "Erronka handienetako bat gure negozio-ereduak ibilbidea zuela erakustea izan zen, batez ere ingurune fisikoetan esperientzia digitalaren balioa oraindik hain barneratuta ez zuen merkatuan. Marka handiei azaltzea sormen digitalean, eduki interaktiboetan edo integrazio teknologikoan inbertitzea ez zela luxu bat, behar estrategiko bat baizik".
Bizkaiko ekosistema
Bi enpresak eskertuta agertu dira Bizkaian azken urteotan garatu den berrikuntza-ekosistemarekin, eta azpimarratu dute ingurune kolaboratibo batek berebiziko garrantzia duela bai hasierako urratsetan, bai hazkunde-une erabakigarrietan.
Satlantis enpresaren kasuan, hasieratik izan dute eskuragarri ekosistema orekatua: "Guk, Bizkaiak ekosistema nahiko orekatua eskaintzen duela esan genezake, lankidetza teknologikoei eta laguntzari dagokienez, prestatutako jendearen talentuari dagokionez, baita lehen urrats horiek ematen laguntzen dizuten ekosistema garatzeko laguntza publikoei dagokienez ere".
Heras: "Ekosistemak bilakaera handia izan du azken urteotan. Orain, lankidetza sustatzen duten ekintzailetza-guneak aurkitzen ditugu, baita erakundeen, start-upen eta enpresa handien arteko lotura handiagoa ere"
Trison Necsum enpresak, bestalde, azken urteetako bilakaera azpimarratu du, eta ekosistemaren bitartez sortu diren elkarlan eta irekiera-aukerak nabarmendu ditu: "Ekosistemak bilakaera handia izan du azken urteotan. Orain, lankidetza sustatzen duten ekintzailetza-guneak aurkitzen ditugu, baita erakundeen, start-upen eta enpresa handien arteko lotura handiagoa ere. Hurbiltasun horri esker, sinergia errealak sortu dira, ezagutza partekatu da eta askoz motelagoak izango ziren prozesuak azkartu dira".
Zer behar da ekiteko?
Ekintzailetza ez da beti bide laua izaten, eta arrakasta lortzeko, ideia on bat izateaz gain, ikuspegi sendo bat, malgutasuna eta ikasteko prestutasuna behar dira. Bi enpresen ikuspegiek argi uzten dute esperientziaz ikastea eta aldaketetara egokitzea direla funtsezko gaitasunak.
Satlantis-etik, ekiteko orduan norberaren gaitasunez jabetzea eta akatsak egiteko aukera izatea nabarmendu dute: "Askotan, huts egin behar da, merke huts egin behar da, azkar huts egin behar da, eta, aldi berean, ez da pentsatu behar dena okerra dela, eta berriro hasi behar dela hasieratik. Ate batzuk nola irekitzen diren begiratzen jakin behar da”, azaldu du Hernanik.
Trison Necsum-en esperientziak ere erakusten du ekintzailetza ikaskuntza-prozesu jarraitua dela, eta eguneroko jardunean egokitzeko eta lankidetzarako gaitasuna ezinbestekoa dela: "Ekitea etengabeko ikaskuntza-prozesua da. Garrantzitsua da ulertzea ideia on bat ez dela nahikoa. Beharrezkoa da talde on batez inguratzea, egokitzeko gaitasuna izatea, bezeroari, merkatuari eta inguruneari entzuten jakitea, eta oso konstantea izatea”, adierazi du Herasek.