Plazako Ituna 2.0

Dolarra indartsua batek zailtasunak sortu zituen iraganean, eta sor ditzake berriro ere, beharrezko neurriak hartu ezean. Aldiz, euroaren eta yenaren, eta dolarraren arteko truke tasak eta atzeraldi ekonomikoak aipatutako neurriak hartzea bultza ditzake agintariak

James Baker AEBetako garaian-garaiko Ekonomia idazkaria, Plaza Akordioaren iragarpena egiten, 1985ean | Argazkia: AP James Baker AEBetako garaian-garaiko Ekonomia idazkaria, Plaza Akordioaren iragarpena egiten, 1985ean | Argazkia: AP

Duela aste batzuk euroa eta dolarra parekotasunaren bidean ote zihoazen idatzi nuen, eta hau ez gertatzeko Europako Banku Zentralak beharrezko neurriak hartuko zituelakoan, euroaren sendotzeak ekar zitzakeen ondorioak aztertu nituen. EBZk, ordea, klaseko alferrenaren antzera, ez ditu etxerako lanak garaiz egin eta horrek, Euroguneko inflazioa areagotzeaz gain, euroaren gainbehera ekarri du.

Ameriketako Estatu Batuetako Erreserba Federalak, aldiz, egin ditu bere etxerako lanak, eta dolar estatubatuarraren indizeak beste maximo historiko bat lortu du aste honetan. Dolarraren igoera nekaezinak, ordea, mundu mailako ekonomia hankaz gora jar dezake. 1980ko hamarkadan, AEBn orbitako potentzia garrantzitsuenak ados jarri ziren dolarraren aurkako erasoa antolatzeko: Plazako Ituna.

New Yorkeko Plaza Hotelak Frantzia, Mendebaldeko Alemania, Japonia, Erresuma Batua eta AEBko finantza ministroen arteko bilera hartu zuen 1985. urtean. Ronald Reagan AEBko presidentearen lehen agintaldiko politika fiskal hedakorrek eta Erreserba Federaleko Volckerrek egindako politika monetario murriztaileek interes-tasak epe luzera igo eta kapitalen sarrera erakarri zuten, dolarra sendotuz. Dolar sendoegi batek, ordea, esportazioak zailtzen zituen eta horrek atzeraldi ekonomikoa ekarri zuen Ameriketako Estatu Batuetan, bereziki automozio industria kaltetuz. Plazako Itunak dolarraren aurkako eraso koordinatua ekarri zuen, dolarra indargabetzeko asmoarekin.

Plazako Ituna gaur egun dugunaren bezalako testuinguru makroekonomiko batean gertatu zen. Hori dela eta, logikoa litzateke antzeko erabakiren bat aldarrikatzea

Plazako Ituna gaur egun dugunaren bezalako testuinguru makroekonomiko batean gertatu zen. Hori dela eta, logikoa litzateke antzeko erabakiren bat aldarrikatzea. Epe laburrean horrelako akordio bat lortzea ezinezkoa dirudien arren, badaude hiru faktore erabakia prestutasun handiz hartzera bultzatu ditzaketenak: EUR/USD truke tasa, USD/JPY truke tasa eta atzeraldi ekonomikoa.

Euroa eta yen japoniarraren gainbehera dolarraren aurka

Analisi teknikoaren arabera, euroa eta dolarraren arteko truke tasak 1,0382an zuen euskarri garrantzitsuenetariko bat. Euskarri hori, ordea, suntsitu egin du aste honetan, eta horrek parekotasunera eraman dezake truke tasa. Alan Ruskin Deutsche Bankeko nazioarteko estrategia buruaren arabera, euroa 0,90 dolar ingururaino jaitsiz gero, “alarma guztiak piztuko lirateke”.

Horrez gain, yen japoniarra dolar bakoitzeko 150eko ingurura gerturatzea —azken aldiz 1990eko hamarkadan ikusitako balioa— ezohiko erabakiak hartzeko arrazoia izan liteke GAMA Asset Managementeko Rajeev De Melloren arabera. Momentuz, dolarra eta yenaren arteko tasak ez du ahitze seinalerik ematen, analista teknikoen aburuz 134,70ko langatik beherako minimoak erakutsi beharko lituzkeelako azken goranzko joera apurtzeko.

Atzeraldia

Hilabeteak daramatzagu hazkunde ekonomikoaren moteltzeari buruzko berriak irakurtzen, eta atzeraldi ekonomiko baten aukera ez du bere burua analista seriotzat hartzen duen inork alde batera uzten. Inor ez da ausartu, ordea, atzeraldi horri data jartzera… orain arte. Nomura inbertsio bankuaren ustez, Euroguneko atzeraldia uda ondoren hasiko da eta urtebete iraungo du gutxienez. Bidaiatzeko irrikan dauden turistek hirugarren hiruhilekoko ekonomia bultzatuko dute azken bi urteotan aurreztu duten dirua gastatuz, baina udazkena eta negua heltzerakoan, Euroguneko ekonomia erabat jokoz kanpo utziko omen dute Europar Batasunak Ukrainako gerraren testuinguruan erabaki duen suizidio energetikoak, Estatu Batuetan dagoeneko nabaritzen hasia den atzeraldiak eta interes tasen igoerak dakarren zorraren garestitzeak.

Ohikoa denez, Europako Banku Zentralak berandu hartu du interes tasak igotzeko erabakia. Horrek inflazioa areagotu du, eta estagflazioaren faserik gogorrenean —ekonomiaren atzeraldia hasterakoan egungo inflazio mailekin— ez du inolako jarduteko tarterik izango. Ondorioz, interes tasak igotzen jarraitu beharko du ekonomiak atzera egitearekin batera.

Hilabeteak daramatzagu hazkunde ekonomikoaren moteltzeari buruzko berriak irakurtzen [...]. Inor ez da ausartu, ordea, atzeraldi horri data jartzera… orain arte

AEBtan, ordea, atzeraldia errealitate izan liteke dagoeneko. Goldman Sachs bankuak % 30era igo du atzeraldi ekonomikoa gertatzeko aukera. Morgan Stanleyk, berriz, % 2tik % 0,3ra jaitsi du hazkunde aurreikuspena. Lehenengo hiruhilekoan % 1,6 jaitsi zen AEBko BPGa, bereziki kontsumitzaileen gastuaren eraginez. Ondorioz, Atlantako erreserbak denbora errealean eguneratzen duen BPGaren modeloak bere aurreikuspena +% 0,3tik -% 1era jaitsi du. Hura izan da AEBtan atzeraldia aurreikusi duen lehen erakundea.

Merkatuak hasi dira atzeraldia deskontatzen

AEBko eta Europako burtsa indize garrantzitsuenek jipoi handia jaso dute azken asteotan, eta atzeraldiaren beldurra are nabariagoa da lehengaien merkatuetan. Kobrearen eperakoek % 30 baino gehiago egin dute behera otsaileko maximoetatik, espekulatzaileak lehengaietatik ihes egiten ari direlako dolar estatubatuarrak erosteko. Antzeko joera jarraitu dute beste oinarrizko metalek.

Horrez gain, petrolio upelaren prezioak % 10 inguru jausi dira, 100 dolarretako langaren ingurura. Gas naturalak ere jaitsiera nabarmena izan du. Printzipioz berri ona izan behar luke honek, baina hori gertatu da espekulatzaileek uste dutelako inflazioak eskarian izan dezakeen eraginak atzeraldia ekarriko duela. Ipar itsasoko hobiek itxi egin beharko dute Norvegiako petrolio eta gas sektoreko langileen greba dela eta. Produkzioa txikiagoa denean, prezioaren gorakada litzateke ohikoena, baina kasu honetan, eskaintzak behera egin duenean prezioak ere behera egin du. Citigroup bankuaren arabera, petrolioa 65 dolarretaraino jaitsi liteke urte amaierarako.

Produkzioa txikiagoa denean, prezioaren gorakada litzateke ohikoena, baina kasu honetan, eskaintzak behera egin duenean prezioak ere behera egin du

Epe laburrean 1980ko hamarkadan lortutako akordioa errepikatzea zaila dirudien arren, hurbiletik jarraitu behar dira merkatuaren seinaleak, berandu izan baino lehen jokatzeko: denon artean dolarra akabatu, dolarrak denok akabatu ez gaitzan.

Gaurko nabarmenduak
irakurrienaK